Makro fotoğrafçılık nedir, makro lensleri nasıl tanımlarız ve bu lenslerin özellikleri nelerdir? Bu yazıda Makro fotoğrafçılığı ve makro lensin yakın mesafede daha ayrıntılı çekimler yapmanıza nasıl yardımcı olabileceği konusunda bilgiler vereceğiz.
Peki makro fotoğrafçılık nedir? Makro fotoğrafçılık, çekilmek istenilen objeleri 1:1 ya da daha üstünde bir büyütme oranıyla fotoğraflama işlemidir. Ya da bir başka deyişle Makro fotoğrafçılık bir şeyin tamamının ya da belirli bir parçasının gerçekteki boyutundan çok daha büyük ve tüm ayrıntılarını göz önüne serecek şekilde fotoğrafının çekilmesidir. Bu sayede çıplak gözle göremeyebileceğimiz ya da dikkatimizden kaçabilecek tüm detaylar ön plana çıkabilmektedir.
Makro fotoğrafçılık özellikle fotoğraf çekmeye yeni başlayan herkesi en çok heyecanlandıran ve çekmek istediği türlerden biridir. Ancak artan lens ve ekipman maliyetleri yanında çok sabır gerektirmesi de eklenince çoğu merak duyan fotoğrafçı makro aşkını başlamadan bitirmektedir.
Makro fotoğraflar çekebilmek için makro özellikli özel lensler kullanılmaktadır. Gerçek makro lensler 1:1 ve üstünde büyütme yapabilen objektiflerdir. 1:1 çekim yapıldığı zaman, çekimi yapılan objeler sensör üzerine gerçek boyutları ile düşerler. Lens üzerinde “macro” ibaresi yazan birçok lens bulunmaktadır. Ancak sadece 1:1 ve üstünde büyütme yapabilen lensler gerçek makro lensler olarak kabul görmektedir. Makro objektifler genelde kısa mesafeden çalıştığı için yüksek resim ölçekleri (1:1) almak mümkündür.
Maksimum büyütme oranı
Lensin büyütme oranı netleme uzaklığı tarafından belirlenir. Makro fotoğrafçılıkta objeye ne kadar yaklaşabileceğiniz de önemlidir. Bu iki faktör, yani netleme uzaklığı ve minimum netleme mesafesi, kimi zaman “üretim oranı” da denilen lensin maksimum büyütme oranını belirler. Belirli bir netleme uzaklığında, bir lensle objeye ne kadar yakınlaşabilirseniz elde edeceğiniz büyütme oranı o kadar yüksek olur.
Makro lensin klasik tanımı, lens teknik özelliklerinde maksimum büyütme oranı en az 1:1 veya “1x” olan lenstir. Bu, fotoğraf makinesinin görüntü sensöründe nesnenin bire bir boyutta üretilebileceği anlamına gelir. Örneğin: 36 mm büyüklüğündeki bir örümcek, bire bir (1:1) resim ölçeğiyle tam boyut (36 mm×24 mm) sensörle çekilirse bütün kareyi doldurur. Mesela 5:1 resim ölçeğinde, resimdeki 5 mm gerçekte 1 mm demektir.
Minimum netleme mesafesi
Son olarak bir lensin minimum netleme mesafesinin 0,2 m (20 cm) olduğu söyleniyorsa fotoğraf makinesi gövdesinin kalınlığına ve lensin uzunluğuna bağlı olarak, 1:1 makro çekim yapmak için minimum netleme mesafesinde netleme yaptığınızda, çalışma mesafeniz birkaç santimetreyle sınırlı olabilir. Doğal olarak objeye bu kadar yakın olmak aydınlatma sorunlarını da beraberinde getirecektir. Netleme imkanının zor olmasından ziyade bu kadar yakın mesafelerde canlı nesneleri korkutabilirsiniz. Bu sorunlardan herhangi birini yaşarsanız çalışma mesafesini artırmak için netleme uzaklığı daha uzun olan bir makro lens seçmeniz gerekir.
Makro Fotoğrafçılık İpuçları
- Makro lenslerin diyafram değerli sabittir. Bu değerler normal şartlarda her türlü netleme mesafesinde sabit kalabilmektedir. Ancak çoğu makro lenslerde büyütme oranı arttıkça, diyafram öncelikli modda çekiyor olsanız dahi diyafram değeri değişebilmektedir. Bu normal bir durumdur ve lensinizde bir sorun yoktur.
- Makro lenslerden bahsederken hep 1:1 çekim yapabilen lenslerdir diye bahsettik. Ancak bu lensler ile sonsuza odaklanıp normal çekimlerde yapabilirsiniz. Makro lensleri diğer lenslerden ayıran en önemli özellik çok yakından netleme yapabilmeleridir.
- Mükemmel bir netlemeyle istenen ayrıntıların yakalanması için çok dikkatli bir şekilde netleme yapılması gerekir. Bazı durumlarda tripod kullanarak netlemeyi daha kolay hale getirebilirsiniz.
- Bazı nesne çekimlerinde yeterli alan derinliği için diyafram açıklığını biraz düşürmeniz gerekebilir. Kısıtlı alan derinliği, netlenen asıl ayrıntının vurgulanmasını ve dikkat dağıtan arka planının bulanıklaştırılarak vurgulanmamasını sağladığından avantaj da oluşturabilir.
Makro fotoğrafçılık, sanatsal bir hava veya çarpıcı bir etki yaratmak için sık kullanılmaktadır. Bunun yanısıra kuyumculuk gibi ufak objelerin söz konusu sektörlerde ya da yemek endüstrisinde makro fotoğrafçılık örneklerine sıkça rastlarız. Makro fotoğrafçılık ile ilgili yazı dizilerimizi aşağıda bulabilirsiniz.
İlk görüş bildiren siz olun